Wellington City Libraries

Te Matapihi Ki Te Ao Nui

Search options

Teen Blog

Reading, Wellington, and whatever else – teenblog@wcl.govt.nz

Category: maori language and literature

Te rā whakamutunga o Māwhai Tuhituhi

Kia ora anō koutou mā

Ko tēnei te rā whakamutunga o Māwhai Tuhituhi. Ki a koutou ngā kaituhituhi kei te mihi, kei te mihi.

Me pēhea te whakakapi i te pakiwaitara nei?

He whakataetae te Māwhai Tuhituhi. Kua oti kē ngā whiti e rima, kei a koe te ariā o te whiti whakamutunga. Āpiti atu tō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, mō ngā rā 21-25 o Hūrae.

Mēnā ka hiahia koe ki te uru ki te whakataetae haere ki te whārangi o te māwhai tuhituhi, pāngia te pikitia “māwhai tuhi” ki runga rā , āpiti tō tuhi ki te wahanga tuhi ki raro nei rānei.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā hei wini i te taonga o te rā, ki te wikitoria i te taonga nunui pea, ā, ki te hono ki te pakiwaitara mo te whiti o te rā.

Karawhiua!!! Tuku mai tāu tuhituhi, māu te whiti tuarima pea?

Ānei te pakiwaitara ……

Kua horoia ngā rīhi, ka paoho mai te pouaka whakaata, “I tēnei wā ka huri ki ngā matapae huarere mō āpōpō, tērā te whakatūpato a Te Ratonga Tirorangi, he āwhā, he hau āwhiwhio …” Kātahi ka weto te pouaka whakaata! Ka weto ngā raiti o te whare! Kua pō uriuri.

Ngaro hirea ana nga tangi o te ao. Matapiko ana te hau awhiowhio i waho, ka tau. PAKO! Keko ana te tiro a Pita i te aro pena o te hitawe. Ka taka te mahana o te whare, kui ana te hau o roto. Pakaru ana tana hamuti i te kitenga o te atarangi a tana Kuia.

E kui, kaua koe e whakapupuni atu i ngā kokonga o te whare, i whakaaro au ko koe tētahi tangata kōhuru, tata au ki te tioro. Ka kata pai te kuia, ānei te rama e Makere, tērā pea mēnā ka kite koe i tētahi tangata kōhuru, karanga mai, mā tāua ia e whakarau!

I roto i te matapihi i kitea i tetahi tangata kohuru pera ki nga korero ta kui, “E KUI, E KUI, HAERE MAI!!” I ohorere te tangata engari i haere tonu ki roto i te matapihi ki te tikina i ahau engari ara a kui e patua ana i te tane me tona peke, ka tangohia ia i tona huna kanohi a ka ki ia “Nau tenei whare?” ka whaka utu a kui “ae haere atu kaore koe ka noho ki konei inaeanei!!” ka tiro te tane ki ahau,a, ka patai ia ” He aha tou ingoa e tama?” Kaore ahau ka taea te whakautu, kaore toku waha ka whakae moku ki te whakaputa toku ingoa ki tenei tane.

“Makere, tiki i taku waea pukoro, waea atu ki te pirihimana. Māku teēnei tangata e wepua… INAIANEI HAERE!”
Ka oma atu a Makere. Ka hikoi taumaha mai tēnei tangata nui, weriweri ki ahau….”Auē e tama, me pēhea koe e taieritanga i ahau”
Ka hikina ia i ahau ma taku korokoro…”HA HA HAAAAA, KUA ROA TE WA I TATARI AHAU MO TENEI WA TONU. KUA MATE KATOA TOKU WHANAU, ATU I A KOE….PITA!
“K – Ko wai koe, p-pehea koe mohio a-ai I ahau?’’ te pakaru haere o toku reo
“E Pita, ko koe taku tama, ko au….to Papa!”
“PITA PITA, KARE TE WAEA E KA ANA, KARE TONA HIKO….”

…….ka aha ināianei?

Te toa o te rā – Rāapa

Tēnei te mihi ki a Tohu Ana-Te-Rangi, ka pai koe, i whai koe i te kōrero i mua tata atu. Ka taka pai ngā whakaaro i a koutou ngā kaituhi!

Anō te pai!

Kua riro i a HAPINA te paraihe angitu a te kaiwhakawā, he rawe tāu tuhituhi īnanahi.
Ākuanei ka tuku imera ki a koe e Hapina .

Māwhai Tuhituhi – Rāpare

Kia ora anō koutou mā

Ka haere te paki ki wīwī, ka haere te paki ki wāwā, heoi ko te urupounamu, ka haere te paki ki hea i tēnei rā

He whakataetae te Māwhai Tuhituhi. Kua oti kē ngā whiti e whā, kei a koe te ariā o te whiti tuarima. Āpiti atu tō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, mō ngā rā 21-25 o Hūrae.

Mēnā ka hiahia koe ki te uru ki te whakataetae haere ki te whārangi o te māwhai tuhituhi, pāngia te pikitia “māwhai tuhi” ki runga rā , āpiti tō tuhi ki te wahanga tuhi ki raro nei rānei.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā hei wini i te taonga o te rā, ki te wikitoria i te taonga nunui pea, ā, ki te hono ki te pakiwaitara mo te whiti o te rā.

Karawhiua!!! Tuku mai tāu tuhituhi, māu te whiti tuarima pea?

Ānei te pakiwaitara ……

Kua horoia ngā rīhi, ka paoho mai te pouaka whakaata, “I tēnei wā ka huri ki ngā matapae huarere mō āpōpō, tērā te whakatūpato a Te Ratonga Tirorangi, he āwhā, he hau āwhiwhio …” Kātahi ka weto te pouaka whakaata! Ka weto ngā raiti o te whare! Kua pō uriuri.

Ngaro hirea ana nga tangi o te ao. Matapiko ana te hau awhiowhio i waho, ka tau. PAKO! Keko ana te tiro a Pita i te aro pena o te hitawe. Ka taka te mahana o te whare, kui ana te hau o roto. Pakaru ana tana hamuti i te kitenga o te atarangi a tana Kuia.

E kui, kaua koe e whakapupuni atu i ngā kokonga o te whare, i whakaaro au ko koe tētahi tangata kōhuru, tata au ki te tioro. Ka kata pai te kuia, ānei te rama e Makere, tērā pea mēnā ka kite koe i tētahi tangata kōhuru, karanga mai, mā tāua ia e whakarau!

I roto i te matapihi i kitea i tetahi tangata kohuru pera ki nga korero ta kui, “E KUI, E KUI, HAERE MAI!!” I ohorere te tangata engari i haere tonu ki roto i te matapihi ki te tikina i ahau engari ara a kui e patua ana i te tane me tona peke, ka tangohia ia i tona huna kanohi a ka ki ia “Nau tenei whare?” ka whaka utu a kui “ae haere atu kaore koe ka noho ki konei inaeanei!!” ka tiro te tane ki ahau,a, ka patai ia ” He aha tou ingoa e tama?” Kaore ahau ka taea te whakautu, kaore toku waha ka whakae moku ki te whakaputa toku ingoa ki tenei tane.

…….ka aha ināianei?

Ka mau te wehi!!

Tēnei te mihi ki ngā toa o ngā rā e rua .

I te Rāhina ko Pihitahi te toa, i te Rātū ko Kere te toa.

Nga mihi ki a kōrua!

Māwhai Tuhituhi – te toa o te rā nei

Kia ora koutou mā

I te tuatahi tēnei te mihi ki a Kere, Ko koe te toa i tēnei rā. Tino pai te haere o te pakiwaitara! Ka tuku imera ki a koe ākuanei.

He whakataetae te Māwhai Tuhituhi. Kua oti kē ngā whiti e toru, kei a koe te whiti tuawhā. Āpiti atu tō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, mō ngā rā 21-25 o Hūrae.

Mēnā ka hiahia koe ki te uru ki te whakataetae haere ki te whārangi o te māwhai tuhituhi, pāngia te pikitia “māwhai tuhi” ki runga rā , āpiti tō tuhi ki te wahanga tuhi ki raro nei rānei.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā hei wini i te taonga o te rā, ki te wikitoria i te taonga nunui pea, ā, ki te hono ki te pakiwaitara mo te whiti o te rā.

Ki a koutou katoa ….karawhuia!!! Tuku mai tō tuhituhi, mahau te whiti tuawhā pea?

Ānei te tīmatanga o te pakiwaitara……

Kua horoia ngā rīhi, ka paoho mai te pouaka whakaata, “I tēnei wā ka huri ki ngā matapae huarere mō āpōpō, tērā te whakatūpato a Te Ratonga Tirorangi, he āwhā, he hau āwhiwhio …” Kātahi ka weto te pouaka whakaata! Ka weto ngā raiti o te whare! Kua pō uriuri.

Ngaro hirea ana nga tangi o te ao. Matapiko ana te hau awhiowhio i waho, ka tau. PAKO! Keko ana te tiro a Pita i te aro pena o te hitawe. Ka taka te mahana o te whare, kui ana te hau o roto. Pakaru ana tana hamuti i te kitenga o te atarangi a tana Kuia.

E kui, kaua koe e whakapupuni atu i ngā kokonga o te whare, i whakaaro au ko koe tētahi tangata kōhuru, tata au ki te tioro. Ka kata pai te kuia, ānei te rama e Makere, tērā pea mēnā ka kite koe i tētahi tangata kōhuru, karanga mai, mā tāua ia e whakarau!

…….ka aha nāianei?

 

 

Māwhai tuhituhi – Rātū

Ata mārie taiohi mā

Inanahi rā i puta te whārangi ipurangi mō te Māwhai tuhituhi, tā koutou pakiwaitara tuhituhi ā-ipurangi.  Kua oti kē ngā whiti e rua, kei a koe te whiti tuatoru.   Āpiti atu ō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, mō ngā rā 21-25 o Hūrae.

Mēnā ka hiahia koe ki te uru ki te whakataetae haere ki te whārangi o te māwhai tuhituhi, pāngia te pikitia “māwhai tuhi” ki runga rā,  āpiti tō tuhi ki te wahanga tuhi ki raro nei rānei.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā hei wini i te taonga o te rā, ki te wikitoria i te taonga nunui pea, ā, ki te hono ki te pakiwaitara mo te whiti o te rā.

Tukuna mai ō whiti – kia tuhi!

Ānei ngā whiti e rua…

Kua horoia ngā rīhi, ka paoho mai te pouaka whakaata, “I tēnei wā ka huri ki ngā matapae huarere mō āpōpō, tērā te whakatūpato a Te Ratonga Tirorangi, he āwhā, he hau āwhiwhio …” Kātahi ka weto te pouaka whakaata! Ka weto ngā raiti o te whare! Kua pō uriuri.

Ngaro hirea ana nga tangi o te ao. Matapiko ana te hau awhiowhio i waho, ka tau. PAKO! Keko ana te tiro a Pita i te aro pena o te hitawe. Ka taka te mahana o te whare, kui ana te hau o roto. Pakaru ana tana hamuti i te kitenga o te atarangi a tana Kuia.

……… ka aha nāianei?

 

Nau Mai ki te Māwhai Tuhituhi!

Mōrenā koutou katoa! Hei te ata nei kei te whakatūwhera mātou i te whārangi ipurangi mō te Māwhai tuhituhi, tā koutou pakiwaitara tuhituhi ā-ipurangi.

Kua oti kē i te kaituhi rongonui haere nei a Paora Tibble te whiti tuatahi te tuhituhi, ā, māu e whakamutua – āpiti atu ō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, hei te 21-25 o Hūrae. Āpiti tō tuhi hei te wahanga tuhi ki raro nei, uru ki te whārangi o te māwhai tuhituhi hei te patohia i te pikitia “māwhai tuhi” ki raro nei ki tetukuna i tō tuhi ki a mātou.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā hei wini i te taonga mo te rā, ki te wikitoria i te taonga nunui pea, ā, ki te hono ki te pakiwaitara mo te whiti o te rā.

Tukuna mai ō whiti – kia tuhi!

 

Ānei te whiti tuatahi… me aha inaianei?

Kua horoia ngā rīhi, ka paoho mai te pouaka whakaata,

“I tēnei wā ka huri ki ngā matapae huarere mō āpōpō, tērā te whakatūpato a Te Ratonga Tirorangi, he āwhā, he hau āwhiwhio …”

Kātahi ka weto te pouaka whakaata! Ka weto ngā raiti o te whare! Kua pō uriuri.

Māwhai Tuhituhi online Te Reo writing competition for Te Wiki O Te Reo Māori

Hei whakanui i Te Wiki o Te Reo Māori 2014, kei te mahi pakiwaitara tuhituhi ā-ipurangi Te Matapihi ki te Ao Nui, ā, ka taea e koe e tō kura rānei ētahi taonga te wini.

Kua oti kē i te kaituhi rongonui haere nei a Paora Tibble te whiti tuatahi te tuhituhi, ā, māu e āpiti atu ō tuhituhi ki te pakiwaitara ia rā, hei te 21-25 o Hūrae.

Ka whiriwhirihia kotahi te whiti ia rā (tae atu ki te 200 kupu), mai i ia reanga, ka mutu hoki ngā pakiwaitara hei te ahiahi o te Paraire te 25 o Hūrae.

Ko ngā Reanga: (Kura) Tau 1-8, me te Tau 9-13

Ko ngā taonga ia rā he pēke whare pukapuka, he kāri koha, he haki pukapuka hoki.

Ko ngā taonga mā ngā toa tuhituhi kotahi iPapa mō ia reanga, ā, he haki e $250 hei hoko pukapuka mō ngā kura o ngā toa tuhituhi.

Ko te kura hoki he tokomaha rawa ana kaituhi ka wini hoki i te haki pukapuka e $250!

Kia whai wāhi koe ki te wini, tūhono mai ā-ipurangi ka tuhituhi mai rā: wcl.govt.nz/mawhaituhi

 

To celebrate Te Wiki o Te Reo Māori 2014, Wellington City Libraries are weaving an online story, with the chance for you and your school to win some cool prizes.

Well-known author, Paora Tibble, has written the first paragraph but we need you to continue the story each day, from 21-25 July.

A paragraph (up to 200 words) will be selected, daily, from each age group, and the stories will finish on Friday afternoon, 25 July.

Age Groups are: (School) Year 1-8, and Year 9-13

Daily prizes include library bags, concession cards and book vouchers.

The prizes for overall winners include an iPad for each age group winner, plus $250 of book vouchers for the winners’ schools.

The school with the most contributors will also win $250 of book vouchers!

For your chance to win, join us online and weave your story: wcl.govt.nz/mawhaituhi

Page 2 of 2